ทวีปอเมริกาใต้

ทวีปอเมริกาใต้

ลักษณะทั่วไป

ทวีปอเมริกาใต้เป็นทวีปที่ใหญ่เป็นอันดับ 4 ของโลก  รองจากทวีปเอเซีย  แอฟริกา  และอเมริกาเหนือ   มีพื้นที่ทั้งหมด  18  ล้าน

ตารางกิโลเมตร   และตั้งอยู่ในซีกโลกใต้เกือบทั้งหมด  มีดินแดนบางส่วนทางตอนเหนือสุดของทวีปที่อยู่เหนือเส้นศูนย์สูตร

ที่ตั้งและอาณาเขต

ทิศเหนือ   ติดกับทะเลแคริบเบียน  มีแหลมกายีนาส  (Point  Gallinas)  ในประเทศโคลัมเบีย เป็นดินแดนที่อยู่เหนือสุดของทวีป

ทิศตะวันออก  ติดกับมหาสมุทรแอตแลนติก  มีแหลมเปดราส (Point Pedras)  ในประเทศบราซิลเป็นดินแดนที่อยู่ด้าน

ตะวันออกสุดของทวีป

ทิศใต้    มีลักษณะเรียวยาวและสิ้นสุดลงที่แหลมฮอร์น (Cape Horn)   ตอนใต้สุดของประเทศซิลี

ทิศตะวันตก    ติดต่อกับมหาสมุทรแปซิฟิก  มีแหลมปาริญาส (Point Parinas)  ใน

ประเทศเปรู  เป็นดินแดนที่อยู่ด้านตะวันตกสุดของทวีป

ลักษณะภูมิประเทศ

ทวีปอเมริกาใต้มีรูปร่างเหมือนกับรูปสามเหลียม  มีส่วนกว้างอยู่ทางตอนเหนือ  ตามลักษณะโครงสร้างทางธรณีวิทยา  ภูมิประเทศของทวีปอเมริกาใต้ แบ่งออกเป็นเขตใหญ่ๆ ได้  3  เขต  คือ

1.เขตเทือกเขาสูงทางตะวันออก

2.เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ

3.เขตที่ราบสูงทางตะวันตก

1.  เขตเทือกเขาทางตะวันตก    ทางตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้  มีเทือกเขาสูงเป็นแนวยาวจากเหนือถึงใต้สุดของทวีป  ขนานไป

กับชายฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก  เรียกว่า เทือกเขาแอนดีส  (Andes)   มีความยาวประมาณ  7,200  กิโลเมตร เป็นเทือกเขาที่มีความยาวที่สุดในโลก  เริ่มต้นที่บริเวณตอนเหนือสุดของประเทศโคลัมเบียไปสิ้นสุดที่หมู่เกาะติแอร์ราเดลฟูเอโก ทางตอนใต้สุดของทวีปอเมริกาใต้   มียอดสูงที่สุดคือ อะคองคากัว (Aconcagua)  สูง 6,924  เมตรจากระดับน้ำทะเล  อยู่ในประเทศอาร์เจตินา  ในเทือกเขาแอนดีส  มีเทือกเขาที่เป็นภูเขาไฟที่ยังไม่ดับอยู่หลายลูก

เทือกเขาแอนดีส มีอยู่  2  แนว  ทำให้เกิดเป็นที่ราบสูงระหว่างเทือกเขา  คือ  ที่ราบสูงโบลิเวีย (Bolivian Planteau)  อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 3,500 – 4,500  เมตร  นับว่าเป็นที่ราบสูงที่สูงเป็นอันดับ 2 ของโลก  รองจากที่ราบสูงธิเบต  ในที่ราบสูงโบลิเวีย มีทะเลสาบ

ขนาดใหญ่คือ ทะเลสาบติติกากา (Lake Titicaca)  เป็นทะสาบที่อยู่สูงที่สุดของโลก  ที่ใช้ในการเดินเรือได้  บริเวณเชิงเขาจะเป็นเขตเงาฝน (Rain Shandow)  มีภูมิอากาศแห้งแล้งมาก  จนกลายเป็นทะเลทราย เช่น ทะเลทรายอะตากามา ในประเทศซิลี เป็นต้น

2. เขตที่ราบลุ่มแม่น้ำ   ทวีปอเมริกาใต้มีที่ราบลุ่มแม่น้ำขนาดใหญ่อยู่  3  แห่ง คือ

ที่ราบลุ่มแม่น้ำโอริโนโค  (Orinoco)   ส่วนใหญ่อยู่ในเขตประเทศเวเนซูเอลา  ทางตอนเหนือสุดของทวีป  มีต้นน้ำอยู่ที่เทือกเขาแอนดีส ไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติก ในประเทศเวเนซูเอลา

ที่ราบลุ่มแม่น้ำอเมซอน  (Amazon)   เป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของโลก  มีอาณาเขตกว้างถึง  5  ล้านตารางกิโลเมตร  เป็นบริเวณที่อยู่บนเส้นศูนย์สูตร  จึงทำให้พืชพันธุ์ธรรมชาติเป็นป่าดงดิบขนาดใหญ่ที่สุดของโลก  ลำแม่น้ำอเมซอนมีแม่น้ำสาขาหลายสาย  เช่น  แม่น้ำเนโกร  แม่น้ำเปรุ  แม่น้ำมาเดรา  และแม่น้ำตาปาโจซ์   แม่น้ำอเมซอนไหลลงมหาสมุทรแอตแลนติกที่ประเทศบราซิล

ที่ราบลุ่มแม่น้ำปารานา – ปารากวัย – อุรุกวัย  (Parana – Paraguay – Uruguay)  อยู่ทางตอนใต้ของแม่น้ำอเมซอน  ไหลผ่านสามประเทศคือ ปารากวัย  อุรุกวัย  และอาร์เจนตินา  แม่น้ำทั้ง 3 สายไหลมาบรรจบกันเป็นแม่น้ำสายใหญ่ คือ แม่น้ำริโอ เดอ ลา ปลาตา (Rio de la plata)  หรือแม่น้ำเพลต (Plate)  บริเวณทางตอนใต้ของประเทศบราซิล มีลักษณะภูมิประเทศเป็นทุ่งหญ้าขนาดใหญ่ที่เหมาะสำหรับการเพาะปลูกและเลี้ยงสัตว์ เรียกว่า ทุ่งหญ้ากัมโปส (Kumpos)

3.  ที่ราบสูงทางด้านตะวันตก    ทางด้านตะวันตกของทวีปอเมริกาใต้ มีลักษณะเป็นที่ราบสูง  ซึ่งแบ่งออกได้แบ็น 3 เขต  คือ

ที่ราบสูงกิอานา (Guriana Highlands)  อยู่ในประเทศเวเนซูเอลา  กับ  แค้วนกิอานาทั้งสาม คือ กิอานาของอังกฤษ  กิอานาของฝรั่งเศส  กิอานาของเนเธอร์แลนด์

ที่ราบสูงบราซิล  (Brazilian Highlands)  เป็นที่ราบสูงที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในทวีปอเมริกาใต้  เป็นที่ราบสูงที่อยู่บนชายฝั่งด้านตะวันออกของทวีป

ที่ราบสูงมาโต กรอสโซ (Mato Grosso)  เป็นทีราบสูงที่อยู่ระหว่างที่ราบสูงบราซิล กับ ที่ราบสูงกิอานา  ทางตอนใต้ของแม่น้ำอเมซอน

ที่ราบสูงปานาโกเนีย (Plateau of Patagonia)  เป็นที่ราบสูงที่อยู่ทางตอนใต้สุดของทวีปอเมริกาใต้  ในเขตประเทศอาเจตินา